1404/09/01

چگونه برای پروژه‌ های ۱ تا ۳ نفره قيمت‌ گذاری کنيم؟

پروژه نرم افزاری مثل سفارش پيتزا نيست که بشود در چند ثانيه قيمتش را حدس زد. هر پروژه نياز به تحليل، تعريف دقيق، تخمين زمان، درک ارزش، بررسی ريسک ها و محاسبه جزئيات دارد. اينکه بدون شناخت کامل پروژه، فقط يک ضرب ساده «تعداد ساعت × نرخ ساعتی» را به عنوان نسخه نهايی ارائه دهيم، نه حرفه ای است و نه به نفع فعالان اين صنعت.

در اسکرين شاتی که مشاهده میشود، نويسنده پست در لينکدين از دوستانش درخواست میکند در مورد قيمت گذاری يک پروژه وب با او همفکری کنند. اما درست در بخش کامنت ها، يکی از کاربران بدون اينکه به هيچ يک از اصول حرفه ای قيمت گذاری، تعريف پروژه، سطح پيچيدگی، ريسک ها، تسک ها، يا حتی ساختار تيم اشاره کند، يک عدد خام و بسيار ساده ارائه می‌دهد:
«ساعتی کار بدين، مثلا ۲۰۰ ساعت به ازای هر ساعت ۱ تومن.»

اين دقيقا همان سوتی بزرگ است؛ سوتی ای که نه تنها برای تيم های حرفه ای گران تمام می‌شود، بلکه باعث می‌شود برداشت عمومی از ارزش کار نرم افزاری به شکل خطرناک و اشتباه کاهش پيدا کند.
پروژه نرم افزاری مثل سفارش پيتزا نيست که بشود در چند ثانيه قيمتش را حدس زد. هر پروژه نياز به تحليل، تعريف دقيق، تخمين زمان، درک ارزش، بررسی ريسک ها و محاسبه جزئيات دارد. اينکه بدون شناخت کامل پروژه، فقط يک ضرب ساده «تعداد ساعت × نرخ ساعتی» را به عنوان نسخه نهايی ارائه دهيم، نه حرفه ای است و نه به نفع فعالان اين صنعت.

اين مقاله، دقيقا به همين دليل و از دل همين سوتی شکل گرفته است. برای اينکه نشان دهد چرا قيمت گذاری نرم افزار نميتواند «حدسی و سرانگشتی» باشد، و چرا تيم های ۱ تا ۳ نفره بايد از يک روش علمی، منطقی و قابل دفاع استفاده کنند.
اينکه برخلاف کامنت ناشيانه زير آن پست، قيمت گذاری واقعی شامل چندین مرحله مهم است که اگر ناديده گرفته شوند، نتيجه آن برای تيم، برای مشتری و برای کل بازار مخرب خواهد بود.

قيمت گذاری پروژه های نرم افزاری برای تيم های کوچک

قيمت گذاری پروژه های نرم افزاری يک مرحله مهم و تأثيرگذار در شروع همکاری است. تيم های کوچک که معمولا بين 1 تا 3 نفر هستند، بايد از روش های ساده و دقيق برای تخمين قيمت استفاده کنند تا هم هزينه های خود را پوشش دهند و هم اعتماد مشتری حفظ شود. قيمت گذاری درست، زمينه مديريت زمان، کنترل ريسک و تضمين سود تيم را فراهم می کند.

شناخت دقيق نياز ها

اولين گام، درک کامل از خواسته های مشتری است. هر نقطه مبهم می تواند زمان انجام پروژه را چند برابر کند. این موارد باید شفاف باشند: توضيح کامل امکانات، تعداد ماژول ها و بخش ها، فناوری های مورد نياز، ارتباط بخش های مختلف و سطح امنيت و زيرساخت باشد.

ناديده گرفتن اين مرحله معمولا باعث ضرر مالی می شود.
تخمين زمان واقعی

تيم کوچک نبايد خوشبينانه قيمت دهد. هر بخش بايد جداگانه زمان بندی شود: تحليل، طراحی، توسعه، تست و اصلاحات.

بهتر است زمان تخمينی را ضرب در 1.3 کنيد تا ريسک تاخير پوشش داده شود.
تعيين مدل قيمت: ساعتی يا ثابت

مدل ساعتی

در اين روش مبلغ مشخصی برای هر ساعت تعريف می شود. مناسب برای پروژه های مبهم است.
مزيت: انعطاف بالا
عيب: نامشخص بودن مبلغ نهايی برای مشتری

مدل ثابت

مناسب برای پروژه های کوچک و مشخص.
مشتری از اول مبلغ نهايی را می داند.
تيم بايد حدود 20 درصد برای تغييرات احتمالی لحاظ کند.

توجه به ارزش پروژه

قيمت فقط زمان نيست. گاهی پروژه ارزش بسيار بزرگتری برای مشتری ايجاد می کند: افزايش فروش، اتومات کردن فرآيند های زمان بر، کاهش هزينه های نيروی انسانی، پروژه های با ارزش اقتصادی بالا بايد قيمت بالاتری داشته باشند.

ارزيابی ريسک ها

ريسک ها مستقيما روی هزينه تأثير دارند. ريسک های رايج برای تيم های کوچک: تغيير نياز های مشتری، نياز به يادگيری فناوری جديد، وابستگی به سرويس های خارجی، محدوديت زمانی، ابهام در داده ها.

قيمت بايد بخشی برای پوشش اين موارد داشته باشد.

روش محاسبه ساده برای تيم های 1 تا 3 نفر
  1. زمان کل را حساب کنيد

  2. نرخ ساعتی هر نفر را مشخص کنيد

  3. 20 تا 30 درصد ريسک اضافه کنيد

  4. 10 تا 20 درصد برای پشتيبانی بعد از تحويل بگذاريد

  5. مبلغ نهايی را رند کنيد

نمونه:
اگر پروژه 120 ساعت زمان ببرد با نرخ 300 هزار تومان:

  • هزينه پايه: 36 ميليون

  • ريسک 20 درصد: 7 ميليون

  • پشتيبانی 10 درصد: 3.6 ميليون

  • مبلغ نهايی: حدود 46 ميليون تومان

قرارداد شفاف

قرارداد واضح اختلافات را کاهش می دهد. بايد شامل این موارد باشد: محدوده دقيق کار، زمان بندی، تعداد دفعات اصلاح، شيوه پرداخت، شرايط فسخ، پشتيبانی.

نحوه ارائه قيمت

نحوه بيان قيمت به اندازه عدد آن مهم است. وقتی روند، زمان، چالش ها و دليل قيمت واضح توضيح داده شود، احتمال پذيرش آن بالاتر می رود. تيم کوچک بايد منظم و قابل اعتماد ديده شود.

 

پایان - 1404/09/01

محمد مهدوی کیا

بازگشت