تعریف و ماهیت: Agile یک رویکرد توسعهٔ نرم‌افزار است که به جای انجام تمامی کارها به صورت یک‌جا، توسعه را به صورت دوره‌ای، کوچک و قابل تغییر انجام می‌دهد تا بازخورد مستمر و همسویی با نیازهای کاربر حفظ شود.
ویژگی‌های کلیدی:
تکرارهای کوتاه و بسته‌های کاری کوچک: هر کُدِوران یا آئورِده (iteration) یا اسپینت معمولاً ۱–۴ هفته طول می‌کشد.
بازخورد مداوم مشتری/کارفرما: در پایان هر بازهٔ کوتاه ارائه نسخهٔ قابل استفاده و دریافت بازخورد.
انعطاف‌پذیری به تغییر: تغییر الزامات در طول پروژه راحت‌تر و هزینهٔ تغییر معمولاً پایین‌تر است.
کیفیت و کارآیی با تیم‌های خودسازمان‌دهی‌شونده: تیم‌ها به صورت خودمختار تصمیم می‌گیرند، تقسیم وظایف و هماهنگی داخلی را مدیریت می‌کنند.
مزایا:
پاسخ سریع به نیازهای مشتری و امکان رسیدن به ارزش کاری سریع‌تر.
کاهش ریسک با انتشار نسخه‌های کوچک و قابل آزمایش.
بهبود ارتباط تیمی و شفافیت با ابزارهایی مانند بنچ‌مارک‌های روزانه و استقرار منظم.
معایب و محدودیت‌ها:
نیاز به فرهنگ سازمانی باز، مشارکتی و پذیرش تغییر بالا دارد.
ممکن است مستندسازی کمتر از Waterfall باشد مگر این‌که به‌طور آگاهانه مستندسازی را در فرامین فرآیند وارد کنید.
موفقیت به شدت وابسته به تجربهٔ تیم و همکاری مشتری است.
کجا مناسب است؟: پروژه‌هایی با الزامات در حال تغییر، نیازمند ارائهٔ سریع ارزش، محیط‌هایی با حضور مشتری یا سهام‌داران فعال و مداوم. مناسب تیم‌های کوچک تا متوسط با توانایی تصمیم‌گیری سریع.
نکات اجرایی:
استفاده از توضیحات کاربری (user stories)، برنامه‌ریزی چرخه‌ای و جلسات مرور (review) و بازنگری (retrospective).
تاکید بر پذیرش سریع و مداوم (continuous integration/continuous delivery) برای تسریع بازخورد.
حفظ شفافیت با ابزارهای مدیریت وظایف و داشبوردهای پیشرفت.